De fiscus op bezoek

Inhoudstafel

Deel I - Wie komt er controleren?

1. Wie komt er controleren?

1.1. Wie is wie bij de fiscus?

1.2. Waar ‘woont’ uw controleur?

2. Hebben uw belastingcontroleur en uw btw-controleur dezelfde bevoegdheden?

2.1. Boeken en stukken onderzoeken

2.2. Proces-verbaal opstellen

2.3. Kunt u een afzonderlijk akkoord sluiten met de Btw en de Belastingen?

3. De fiscale opsporingsdiensten

3.1. Wie of wat is dat?

3.2. Doen zij iets anders dan een gewone controleur?

3.3. Mogen zij iets anders doen dan wat een gewone controleur doet?

3.4. Wordt u gezocht en moet u bang zijn voor die soms vrij agressieve mannen?

4. De Bijzondere Belastinginspectie (BBI)

4.1. Wanneer kunt u de BBI over de vloer krijgen en betekent dat dan per definitie slecht nieuws voor u persoonlijk?

4.2. Mag de BBI meer doen dan een gewone controleur?

4.3. Voor welk soort belastingen is de BBI bevoegd?

4.4. Wat heeft de BBI met het gerecht te maken?

5. Kunt u ergens een klacht indienen wanneer uw controleur het te bont maakt?

5.1. Bij wie kunt u een klacht indienen?

5.2. Wat doet de dienst Bijstand en Interne Controle precies?

6. Kunt u een andere controleur eisen omdat u zich geviseerd voelt?

7. Hoe gaat u om met uw controleur?

7.1. Zal hij minder vaak langskomen als u ‘goede vriendjes’ bent?

7.2. Kunt u hem bij een controle van uw bedrijf ergens in een donker hokje zetten in de hoop dat hij snel weer vertrekt?

7.3. Welke gevaren zijn er verbonden aan een ‘gezellige babbel’ over uw zaak of privéleven?

7.4. Gaat u ’s middags eten met uw controleur?

Deel II - Waarom wordt net ú gecontroleerd?

1. Wie bepaalt er of u gecontroleerd wordt?

2. Hoe gebeurt de centrale selectie?

2.1. Computerselectie

2.2. Welke ‘knipperlichten’ trekken de aandacht van de fiscus?

2.3. De analytische fiche

2.4. Geautomatiseerde vergelijkingen

2.5. Sectorcontroles

2.6. Gerichte, vooraf aangekondigde controleacties

2.7. Datawarehousing: ook de andere overheden werken mee

2.8. De centrale gegevensbank

2.9. De megadatabank

2.10. In welke mate bepaalt uw btw-aangifte of u gecontroleerd wordt?

2.11. Voorafgaand bezoek van de opsporingsdiensten: wat komen ze doen?

3. Fiscale controlepunten

3.1. Is uw boekhouding bewijskrachtig?

3.2. De registratie van uw ontvangsten

4. De impact van de btw-facturatieregels op een btw-controle

5. Horizontaal fiscaal toezicht

Deel III - Welke spelregels gelden er voor de ­controleur bij elke controle?

1. Geldt het bankgeheim nog voor de controleur?

1.1. Wat houdt het bankgeheim precies in?

1.2. Wanneer geldt het bankgeheim niet voor de controleur?

1.3. In welke mate is het bankgeheim de laatste jaren ‘afgebrokkeld’?

1.4. Geldt het bankgeheim ook ten aanzien van leasemaatschappijen?

1.5. Geldt het bankgeheim ook ten aanzien van kredietkaartmaatschappijen (bv. Visa of Amex) en Banksys (Atos Worldline)?

1.6. Geldt het bankgeheim ook bij de ‘invordering’ van de belastingen?

1.7. Het bankgeheim geldt niet bij een onderzoek van uw bezwaarschrift!

1.8. Geldt het bankgeheim ook voor de btw, de registratiebelasting en de schenkbelasting?

2. Wie kan er een beroepsgeheim inroepen tegen de controleur?

2.1. Voor welke personen geldt dit beroepsgeheim?

2.2. Kan uw boekhouder of fiscaal adviseur het beroepsgeheim inroepen?

3. Welke jaren mag uw controleur controleren?

3.1. In principe mag hij alleen de laatste drie jaar controleren

3.2. Wanneer mag hij meer dan drie jaar controleren en welke spelregels moet hij daarbij respecteren?

3.3. Wordt de onderzoekstermijn verlengd wanneer u in bezwaar gaat?

4. Moet u altijd antwoorden op de vragen van de controleur of heeft u het recht om te zwijgen en hem alles zelf te laten uitzoeken?

4.1. Kunt u zich ook verstoppen achter dat zwijgrecht in een loutere taxatieprocedure?

5. De controleur moet het spel fair spelen (dit zijn de zgn. beginselen van behoorlijk bestuur)!

5.1. Waarover gaat het?

5.2. Welke ‘fair play’-regels moet de fiscus naleven?

5.3. Gevolgen van de niet-naleving van de beginselen van behoorlijk bestuur

5.4. De relatie met het legaliteitsprincipe

5.5. Wat zegt de rechtspraak?

5.6. Overzicht van de beginselen van behoorlijk bestuur

5.7. Heeft u nog inzage in uw eigen dossier?

Deel IV - Welke spelregels gelden er voor de controleur bij een ‘papieren’ controle?

1. Hoelang moet u uw boeken bewaren?

1.1. Voor de Belastingen?

1.2. Voor de Btw?

1.3. Moet u alles op papier bewaren of mag het ook elektronisch?

2. Welke inlichtingen mag de controleur u vragen?

2.1. Wat mag hij u wél vragen?

2.2. Wat mag hij u niet vragen?

2.3. Hoe reageert u het best op zo’n vraag om inlichtingen?

2.4. Geen vraag om inlichtingen onder dreiging van sancties

2.5. Gelden dezelfde regels ook voor de btw?

3. Wat mag de controleur over u aan anderen vragen?

3.1. Mag hij eigenlijk wel vragen stellen over u aan bv. uw klanten, uw leveranciers, ... ?

3.2. Wat mag hij vragen?

3.3. Wat mag hij niet vragen?

3.4. Mag de controleur ook documenten over u opvragen bij derden?

3.5. Onder welke voorwaarden mag de controleur inlichtingen over u opvragen bij derden?

3.6. Moeten die ‘derden’ antwoorden op zijn vragen? Moet u zelf antwoorden als een controleur u vragen stelt over collega’s?

3.7. Wat mogen of moeten die ‘derden’ antwoorden? Zijn ‘algemene’ antwoorden toegelaten?

Deel V - Welke spelregels gelden er voor de controleur bij een ‘onzichtbare’ controle?

1. Mag de controleur inlichtingen vragen bij andere belastingdiensten?

1.1. Wat mag hij vragen?

1.2. Wat mag hij niet vragen?

2. Mag de controleur inlichtingen vragen bij andere overheidsdiensten?

2.1. Wat mag hij vragen?

2.2. Moeten andere overheidsdiensten spontaan bepaalde zaken melden aan uw controleur?

3. Wat mag de controleur over u aan anderen vragen?

4. Mag de controleur informatie over u vragen aan zijn collega’s in het buitenland?

4.1. Wat vertelt de buitenlandse fiscus spontaan aan uw controleur?

4.2. Welke landen bezorgen spontaan inlichtingen aan de Belgische fiscus?

4.3. Moet uw controleur u op de hoogte brengen wanneer hij informatie over u vraagt of spontaan krijgt uit het buitenland?

4.4. Mag uw controleur zelf informatie over u geven aan zijn buitenlandse collega’s?

4.5. Mag uw controleur zelf naar het buitenland reizen om daar ter plaatse vaststellingen te doen (bv. uw buitenverblijf gaan bekijken)?

4.6. Welke spelregels (procedures) moet uw controleur volgen om informatie over u uit het buitenland te kunnen krijgen en gebruiken?

4.7. Kunt u (uw boekhouder) de gegevens die uw controleur uit het buitenland verkregen heeft ook zelf inkijken?

4.8. Welke rol speelt de zgn. spaarrichtlijn van Europa?

5. Mag de controleur iets doen met een anonieme klacht die hij over u ontvangt?

5.1. Wat is de (bewijs)waarde van een anonieme klacht?

5.2. Kan een anonieme klacht aanleiding geven tot verdere fiscale controle?

5.3. Kunt u zelf de anonieme klacht inkijken wanneer u vermoedt dat deze de aanleiding was voor een verdere controle?

5.4. Moet de fiscus de identiteit van de ‘tipgever’ prijsgeven?

5.5. Hoe kunt u de identiteit van de tipgever eventueel tóch achterhalen?

6. Mag uw controleur gegevens die hij vindt op internet tegen u gebruiken?

7. Welke ‘toevalligheden’ kan en mag uw controleur tegen u gebruiken?

Deel VI - Welke spelregels gelden er voor de controleur bij een ‘onverwachtse’ controle bij u ter plaatse?

1. Wanneer mag uw controleur onverwachts langskomen?

1.1. Mag uw controleur eigenlijk wel onverwachts langskomen?

1.2. Mag uw controleur enkel tijdens de werkuren langskomen?

1.3. Mag uw controleur ook tijdens het weekend langskomen?

1.4. Mag uw controleur iets doen als hij ‘toevallig’ (bv. als particuliere klant) langskomt?

1.5. Wat is de waarde van de vaststellingen die uw controleur tijdens een toevallige passage doet?

2. Wat mag uw controleur concreet doen wanneer hij langskomt?

2.1. Mag uw controleur ook zonder uw toestemming binnenkomen?

2.2. Moet uw controleur zich legitimeren?

2.3. Mag uw controleur uw boeken inkijken?

2.4. Mag uw controleur ook documenten inkijken die niet echt tot uw boekhouding behoren, maar bv. toevallig rondslingeren in bv. uw atelier, winkel, kantoor, ...?

2.5. Mag uw controleur uw agenda inkijken (ook als dat bv. een elektronische agenda in Outlook is)?

2.6. Mag uw controleur uw adresboekje inkijken?

2.7. Mag uw controleur laden en kasten opentrekken?

2.8. Mag uw controleur in uw auto, bestelwagen of vrachtwagen kijken?

2.9. Mag uw controleur in uw vuilnisbakken kijken?

2.10. Mag uw controleur eisen dat u hem veiligheidskledij geeft om bv. in uw fabriek te gaan kijken?

2.11. Mag uw controleur foto’s nemen?

2.12. Mag uw controleur zelf op uw pc rondneuzen?

2.13. Mag uw controleur op de pc van uw werknemers rondneuzen?

2.14. Mag uw controleur ook privébestanden (bv. uw vakantiefoto’s) inkijken die u op uw beroepsmatige pc bewaart?

2.15. Mag uw controleur (met uw kopieermachine) kopieën maken van bepaalde stukken?

2.16. Mag uw controleur een kopie of een uitprint vragen van gegevens die u digitaal bewaart?

2.17. Mag uw controleur de originele dragers van uw digitaal bewaarde stukken meenemen naar zijn bureau?

3. In welke lokalen mag uw controleur binnen?

3.1. Mag hij enkel in uw beroepslokalen binnen?

3.2. Mag hij ook in uw privéwoning binnen?

3.3. Wat als u een ‘gemengd’ pand heeft (u heeft bv. een bureau in uw privéwoning, u ontvangt klanten in uw living, ...)?

4. Wat gebeurt er als uw controleur onverwachts langskomt terwijl u niet thuis bent?

5. Mag uw controleur vragen stellen aan uw personeel?

5.1. Mag uw controleur inlichtingen vragen aan uw personeel? Wat mag hij wel of niet vragen?

5.2. Mag uw controleur aan uw werknemers vragen om hem uw boekhouding mee te geven?

6. Mag de controleur uw kassa inkijken of zelfs afkloppen?

6.1. Moet u uw kassarollen voorleggen?

6.2. Wat als u forfaitair belast wordt?

6.3. Mag u uw kassarollen digitaal bewaren?

6.4. Kan uw controleur eisen dat u hem een kopie van de cd-rom met de gegevens meegeeft?

6.5. Kan uw controleur eisen dat u hem in detail de werking van uw elektronische kassa uitlegt?

6.6. Mag uw controleur zelf bv. bewerkingen uitvoeren op uw elektronische kassa?

Deel VII - Welke spelregels gelden er voor de controleur bij een ‘aangekondigde’ controle?

1. Hoe wordt een controle aangekondigd?

2. Welke vragen mag uw controleur vooraf stellen?

2.1. Mag uw controleur mondelinge vragen stellen?

2.2. Mag uw controleur schriftelijke vragen stellen?

2.3. Mag uw controleur u met ongebreidelde vragenlijsten op kosten jagen?

2.4. Mag uw controleur gegevens vragen die manipulaties van uw boekhoudpakket vereisen?

3. Kunt u uitstel vragen?

4. Moet u de controleur persoonlijk te woord staan?

4.1. Moet u persoonlijk antwoorden of kunt u dat aan uw boekhouder overlaten?

4.2. Moet u (al dan niet kortstondig) persoonlijk aanwezig zijn bij een controle of kunt u dat volledig aan uw boekhouder overlaten?

4.3. Is het nuttig om persoonlijk aanwezig te zijn of vragen te beantwoorden?

5. Hoe verloopt een controle?

5.1. Kunt u een korte ‘introductie’ geven aan uw controleur en waarom zou u dat doen?

5.2. Wat wordt er gecontroleerd?

5.3. Controleur formuleert een akkoordvoorstel

6. Hoe gaat u om met mondelinge vragen van uw controleur?

6.1. Welke ‘normale’ vragen kunt u verwachten?

6.2. Welke ‘gevaarlijke’ vragen kan uw controleur stellen?

6.3. Hoe reageert u op vragen die uw controleur over uw privéleven stelt?

6.4. Wat als u per ongeluk uw mond voorbijgepraat heeft?

7. Waar vindt de controle plaats?

7.1. Gebeurt de controle verplicht op de exploitatiezetel?

7.2. Kan uw controleur eisen dat u uw boeken tot bij hem op kantoor brengt?

7.3. Kan uw controleur uw boeken meenemen?

7.4. Wat als niet al uw boeken ter plaatse aanwezig zijn bij een controle?

7.5. Kunt u de controle bij uw boekhouder laten plaatsvinden?

7.6. Kan de controleur u uitnodigen op zijn kantoor voor een controle?

8. Welke stukken mag de controleur inkijken?

8.1. Kan uw controleur enkel de stukken inkijken die ‘noodzakelijk’ zijn om de hoogte van uw inkomsten vast te stellen of ook deze die enkel ‘nuttig’ zijn?

8.2. Welke stukken zijn noodzakelijk en moet u dus zeker kunnen voorleggen?

8.3. Welke stukken zijn er ‘nuttig’, maar niet ‘noodzakelijk’? Moet u deze stukken voorleggen als uw controleur dat vraagt?

8.4. Kunt u filtrage vragen van private of beschermde correspondentie?

8.5. Wat als u een geautomatiseerde boekhouding heeft?

9. Mag uw controleur gegevens die hij vindt op internet tegen u gebruiken?

10. Welke sanctie wacht er u als u weigert om mee te werken aan een controle of verkeerde info geeft aan de controleur?

11. Einde van de controle: kan de controleur de aanslag geheime commissielonen toepassen?