De vaststellingsovereenkomst

Conflictoplossing is een belangrijke opdracht van elk juridisch systeem. Traditioneel leeft bij het publiek het beeld dat de rechter een einde maakt aan conflicten; echter de juridische realiteit is anders. Veel conflicten worden niet door een rechter, maar via alternatieve geschillenbeslechting opgelost.

Dit boek analyseert de conventionele buitengerechtelijke oplossingen die hun bindende kracht en rechtsgevolgen ontlenen aan het verbintenissen- en contractenrecht. Als generieke verzamelterm voor deze instrumenten (zoals bv. de dading en de bindende derdenbeslissing) hanteert dit boek de term ‘vaststellingsovereenkomst’. Dit begrip is als dusdanig niet gekend in de Belgische wetgeving, maar er zijn wel een aantal toepassingen van te vinden in de wet, de rechtspraak en de rechtsleer.

Hoewel het beëindigen van een conflict voor de partijen van primordiaal belang is, blijkt uit rechtspraak dat een vaststellingsovereenkomst niet altijd de gewenste rechtszekerheid biedt. Dit lijkt te botsen met de bestaansreden van alternatieve geschillenbeslechting. Daarnaast is het een fundamenteel rechtsbeginsel dat iedereen toegang tot een rechter moet hebben. Zonder de toetsingsbevoegdheid van de rechter kan men mogelijke misbruiken niet counteren. Daarom is het ook verdedigbaar dat partijen een rechter niet zomaar buitenspel kunnen zetten. Er lijkt dus een spanning te bestaan tussen de behoefte van partijen aan maximale rechtszekerheid via een vaststellingsovereenkomst en het mensenrecht op toegang tot een rechter. Rechtszekerheid lijkt dan tegenover rechtvaardigheid te komen staan. Dit boek gaat na waar het evenwicht ligt dat noodzakelijk is voor een oplossing voor het conflict aan de hand van een vaststellingsovereenkomst en ontwikkelt hiertoe een aantal criteria.

Elektronische versie beschikbaar op :

• Strada lex België

Heeft u een abonnement? Activeer kosteloos de digitale versie dankzij de code in het boek.