Een verkenning van de grondslagen van het Ne Bis in Idem beginsel in het Belgisch belastingrecht

Is het ne bis in idem beginsel een algemeen rechtsbeginsel in het Belgisch belastingrecht? Wat is de draagwijdte van dit beginsel? Is dit beginsel afdwingbaar voor de rechter?

Dit werk betreft de problematiek van dubbele belasting en (dubbele) niet-belasting, zowel op nationaal als op internationaal vlak. Onderzocht wordt in hoeverre het ne bis in idem beginsel als algemeen rechtsbeginsel in het Belgisch belastingrecht oplossingen kan aanreiken.

Het werk biedt daarbij een antwoord op een problematiek waarvan het belang in de praktijk blijft toenemen.
Terwijl dubbele belasting wordt beschouwd als nadelig voor de welvaart, is het risico op dubbele belasting de laatste decennia toegenomen. Enerzijds hebben in België zowel de lokale overheden als de gewesten, de gemeenschappen en de federale staat in beginsel overlappende belastingbevoegdheden. Deze overheden kunnen dus in beginsel identieke belastingen invoeren. Anderzijds is de belastingplichtige of zijn kapitaal internationaal mobieler geworden.

Omgekeerd wordt ook (dubbele) niet-belasting in bepaalde omstandigheden als onrechtvaardig beschouwd, bijvoorbeeld in geval van agressieve belastingplanning. Vooral internationale organisaties nemen een voortrekkersrol om oplossingen te formuleren. Het onderzoek biedt inzichten vanuit een originele invalshoek, namelijk de nationale algemene rechtsbeginselen. Vanuit deze invalshoek worden grenzen getrokken voor de oorbaarheid van (dubbele) niet-belasting en worden oplossingen voorgesteld

Het belang van de algemene rechtsbeginselen zijn in de huidige stand van het belastingrecht onderbelicht gebleven. Nochtans dragen deze beginselen bij tot meer coherentie in het recht. Dit onderzoek levert een diepgaande bijdrage tot de erkenning en de werking van de algemene rechtsbeginselen in het Belgisch belastingrecht. Het belang van de rechtstheorie van Ronald Dworkin wordt daarbij ook aangetoond.

Na een diepgaand rechtstheoretisch onderzoek besluit de auteur dat het ne bis in idem beginsel een algemeen rechtsbeginsel is in het Belgisch belastingrecht. Vervolgens wordt de draagwijdte van het ne bis in idem beginsel onderzocht. Wanneer zijn dubbele belasting en (dubbele) niet-belasting verboden, dan wel toegelaten? Ten slotte wordt ook de afdwingbaarheid van dit beginsel voor de rechter onderzocht. Het rechtstheoretisch onderzoek wordt geïllustreerd aan de hand van concrete voorbeelden uit de praktijk.

+++

Abonnementspromotie

Bij intekening op de reeks Grondslagen van het Fiscaal Recht, geniet u een korting van 15% op alle nog te verschijnen werken in deze Bibliotheek. Ook kunt u de reeds verschenen werken (naar keuze) eveneens met 15% korting bestellen. Voor meer informatie, contacteer herman.verleyen@larcier.com

Elektronische versie beschikbaar op :

• Strada lex België

Heeft u een abonnement? Activeer kosteloos de digitale versie dankzij de code in het boek.