The Legal SHIFT: de advocatuur op een kantelpunt

Larcier-Intersentia interviewde mevr. Eve Vlemincx, strategisch adviseur voor advocatenkantoren en bedrijven in herstructurering, naar aanleiding van de komende publicatie van het boek The Legal SHIFT. De toekomst van de advocatuur begint nu.

De advocatuur bevindt zich op een kantelpunt. Technologie, veranderende verwachtingen van cliënten en medewerkers en de behoefte aan ander leiderschap dat niet alleen anticipeert op de toekomst, maar deze actief vormgeeft, vereisen dat we het bekende loslaten en nieuwe paden inslaan. 

The Legal SHIFT verzamelt artikelen die deze verschuivingen in de sector ontleden en die je uitnodigen om de grenzen van het mogelijke opnieuw te definiëren.

Van strategie en cultuur tot innovatie en transformatie, elk artikel is een reflectie van wat de advocatuur nodig heeft om te transformeren. Dit boek biedt geen theorieën die in de toekomst misschien zullen werken, maar concrete inzichten die vandaag al relevant zijn en die jou de tools geven om vandaag te veranderen om morgen relevant te blijven. Dit boek biedt evenmin een theoretisch overzicht; het daagt je uit om de toekomst te herdefiniëren door vernieuwend denken en door daadkrachtige keuzes te maken in deze noodzakelijke transformatie.

Het is tijd om niet alleen te begrijpen, maar om te herdenken en te handelen. Als je klaar bent om niet alleen mee te draaien, maar te sturen, om de toekomst van je kantoor en de sector zelf vorm te geven, dan is dit boek jouw volgende stap. Leid de verandering. Omarm de shift. 

Wat was uw motivatie om dit boek te schrijven voor een toch specifieke sector, de advocatuur? 

De wereld verandert snel en de advocatuur voelt die versnelling bijzonder scherp. Disruptieve technologie, veranderende verwachtingen van cliënten én medewerkers, en de nood aan eigentijds leiderschap brengen de sector op een kantelpunt. De status quo volstaat niet meer.

Veel advocaten en kantoren zijn zoekende. Sommigen raken gefrustreerd door de inertie, anderen ervaren dat alles te snel gaat. Velen willen zich “gewoon met hun werk kunnen bezighouden”, maar merken dat dat in de huidige realiteit steeds moeilijker wordt. Precies dát spanningsveld tussen wat is en wat kan zijn, was mijn motivatie om dit boek te schrijven.

De advocatuur telt enorm veel hardwerkende juridisch-technische experts, maar het business- en managementluik blijft vaak onderbelicht. In die kloof schuilt net een van de grootste uitdagingen én opportuniteiten voor de sector. Die brug – tussen juridische expertise en strategisch-organisatorische kracht – wil ik helpen bouwen.

Welke vragen hoor je concreet in de praktijk?

Typische verzuchtingen zijn: “Waarom krijg ik mijn mensen niet meer écht geëngageerd?”, “We investeren in technologie, maar het verandert weinig aan hoe we werken”, of “We willen het anders doen, maar worden een kopie van de anderen”. Op het eerste gezicht lijken dat losse problemen, maar in werkelijkheid zijn het symptomen van diepere kwesties. Het gaat duidelijk over positionering, AI en digitalisering, maar ook over welzijn, engagement en veranderende cliëntverwachtingen. Burn-outs pieken, talent loopt weg, generatieconflicten sluimeren. Starre culturen blokkeren vernieuwing, diversity pipelines lekken en AI‑initiatieven verbergen soms vooral het gebrek aan echte strategische richting. 
Het landschap schuift, en veel kantoren ervaren geen houvast meer.

Sommigen zeggen: dit speelt toch in alle sectoren? Wat is er dan specifiek aan de advocatuur?

Dat klopt: veel sectoren worstelen vandaag met gelijkaardige dynamieken. Maar dat mag geen excuus zijn om het in de advocatuur níét aan te pakken. Door haar tradities, cultuur, structuren en maatschappelijke rol heeft de advocatuur een heel eigen set uitdagingen. De problemen zijn groot en er zijn geen quick fixes, maar de opportuniteiten zijn nog groter voor wie bereid is de eigen context kritisch te bekijken én bewust te transformeren.

Toch wordt er al veel geprobeerd. Waarom blijven verandertrajecten dan vaak steken?

We focussen vaak op de verkeerde aspecten. 70% van de verandertrajecten faalt niet door een gebrek aan inspanning, maar door een gebrek aan richting. Er is veel beweging, maar weinig vooruitgang.  

Er is nood aan een raamwerk dat anders kijkt en werkt, dat terugbrengt naar de kern van waarom we dit doen en wat nodig is om van daaruit verder te bouwen. Niet nog meer lapmiddelen, maar samenhang en structurele oplossingen. Dit boek is een uitnodiging om precies dat te doen. Niet door “meer van hetzelfde”, maar door bestaande concepten in vraag te stellen en nieuwe mogelijkheden te verkennen. Het vraagt om kleur te bekennen: blijven we hangen in het vertrouwde, of bouwen we bewust aan de advocatuur van morgen?

Wat is “The Legal SHIFT” precies?

The Legal SHIFT is een praktisch strategisch denkkader – geen hype, maar een manier van kijken én werken. Het verbindt strategie, innovatie, cultuur en transformatie binnen de advocatuur en biedt een helder raamwerk dat versnipperde initiatieven omzet in echte, duurzame verandering. Zo wordt een Legal SHIFT meer dan een intentie: het wordt een transformatie die richting geeft.

Het boek biedt geen pasklare antwoorden, wél concrete inzichten die helpen om bewuste keuzes te maken. Of je nu partner, medewerker, legal counsel, manager of innovator bent: de keuze ligt bij jou. De toekomst van de advocatuur begint niet met glanzende technologie, maar met het heroverwegen van wat we doen, hoe we werken en waarom we dat doen. Dáár begint de SHIFT.

Wat hoop je dat de lezer concreet doet na het lezen?

Ermee aan de slag gaat. De SHIFT reikt handvaten aan; ik heb daarnaast ook tools ontwikkeld, zoals een strategiecanvas om dat verder uit te diepen. Dit boek is bedoeld als een startpunt en als uitnodiging om mee te wandelen. De oproep is helder: maak bewust de keuze om de advocatuur mee vorm te geven in plaats van de verandering alleen te ondergaan. Het moment om die keuze te maken is nu.

U schrijft zelf dat uw boek duidelijk ook geen lineaire handleiding is, maar een bloemlezing van inzichten. Wat bedoelt u daar concreet mee?

Het boek bundelt een selectie van artikelen die de voorbije jaren in Engelstalige vakbladen over legal management, innovatie en leiderschap verschenen zijn. Ze zijn vertaald, herwerkt en toegankelijk gemaakt voor een Nederlandstalig publiek en worden nu voor het eerst in één bundel aangeboden. 

Elk artikel staat op zichzelf. Je kan dus lezen in de volgorde die jou het meest aanspreekt – afhankelijk van wat je bezighoudt of inspireert op dat moment. Wat ze allemaal verbindt, is hun bedoeling: de lezer prikkelen tot reflectie én aanzetten tot actie. Of je nu één stuk leest of het hele boek, telkens ontdek je een nieuwe invalshoek om met een frisse blik te kijken naar je werk, je kantoor en de toekomst van de advocatuur.

De rode draad doorheen de bundel is het SHIFT-framework – een strategisch denkkader dat helpt richting te geven in de verandering die de juridische sector doormaakt. SHIFT staat voor vijf pijlers. Samen vormen ze de basis voor een toekomstbestendig kantoor.

De artikelen vullen elkaar aan als een mozaïek van inzichten. Geen éénrichtingsverhaal, maar een uitnodiging om zelf mee na te denken over hoe jij de toekomst van de advocatuur wil vormgeven. 

Wie moet dit boek lezen? 

Iedereen die voelt dat het anders moet of kan, maar zoekende is in hoe. Ik nodig elke lezer uit om de principes toe te passen op de eigen context en te onderzoeken wat ze kunnen betekenen voor je kantoor.

Dit boek is niet bedoeld voor wie op zoek is naar vaste waarheden of het grote gelijk. Een boek met pasklare antwoorden leidt immers al te snel tot eenheidsworst en “meer van hetzelfde”.

Dit boek is voor wie openstaat om te herdenken en bereid is daar zelf een actieve rol in op te nemen. 

The Legal SHIFT is dus duidelijk relevant voor heel wat sectoren, waar gelijkaardige evoluties plaatsvinden?

In elke sector gebeuren er gelijkaardige evoluties en loopt men tegen gelijkaardige uitdagingen aan. Dat maakt het boek en het raamwerk relevant voor elke organisatie en sector. Hoewel de artikels vertrekken vanuit de advocatuur, reiken de ideeën, vragen en reflecties verder dan dat. Dat is ook de consistente feedback die ik momenteel krijg. 

Het SHIFT-framework vormt het fundament voor organisaties die relevant willen blijven, ongeacht de sector waarin ze actief zijn. De thema's uit dit boek zijn dus niet beperkt tot de advocatuur, maar spelen in elke sector.

Het model is breed toepasbaar.
De inzichten bieden inspiratie aan allerlei organisaties waar gelijkaardige vragen leven: Hoe bouwen we organisaties die relevant blijven in een snel veranderende wereld? Hoe creëren we werkplekken waar mensen zich betrokken voelen, zich kunnen ontwikkelen en verbinden? En hoe realiseren we veranderingen die breed gedragen worden?

De kracht van het SHIFT-framework is dat het organisaties in verschillende sectoren kan helpen bij bewust evolueren. Het nodigt uit tot reflectie en actie om als mens en organisatie de toekomst actief vorm te geven. Zo wordt het een gedeelde kans voor iedereen die wil meebewegen in veranderende tijden.

Het framework inspireert professionals uit verschillende disciplines om toekomstgericht te handelen in een snel veranderende wereld. 

The Legal SHIFT begint niet bij technologie, maar bij denken – bij de moed om vertrouwde patronen los te laten. Niet om harder te werken, maar om vooral anders te werken.

The Legal SHIFT
De toekomst van de advocatuur begint nu

Eve Vlemincx

December 2025
ISBN 9789400018754